Μπάμπης Παπασπύρος
Ταξίαρχος εν αποστρατεία Μηχανικός ΣΜΑ, πρώην Αντιπρόεδρος Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας
Αναρτήθηκε στις 30 Απρ. 2024, Δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση για τη νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, υπό τον τίτλο: «Ίδρυση Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας, εκσυγχρονισμός θεσμικού πλαισίου των Ανωτάτων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, σύσταση Κοινού Σώματος Πληροφορικής στις Ένοπλες Δυνάμεις και λοιπές διατάξεις»
Το σχέδιο νόμου και ειδικά το «ΜΕΡΟΣ Β΄ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΜΥΝΤΙΚΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ», είναι μια θετική πρωτοβουλία γιατί καλύπτει μια απαίτηση που είναι επιβεβλημένη και έχει σαν σκοπό, την ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος αμυντικής καινοτομίας προς όφελος των Ενόπλων Δυνάμεων, της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας και του επιστημονικού δυναμικού της χώρας.
Όμως διαφαίνεται, από το προς διαβούλευση σχέδιο νόμου, μάλλον πρόκειται για μια πρόχειρη προσπάθεια μεταφοράς των εμπειριών και αντιστοίχων δομών ξένων χωρών. Δεν υπάρχει μια ανάλυση και περιγραφή της αρχιτεκτονικής δομής του ΕΚΑΚ, που να αναδεικνύεται τόσο ο κομβικός του ρόλος όσο και οι συνέργειες με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
Δεν παρέχονται επαρκείς πληροφορίες για την διάρθρωση του Κέντρου, την στελέχωση του και το κόστος λειτουργίας του.
Τέλος δεν αναφέρονται σχέδια, στρατηγικές και εργαλεία, που είναι προαπαιτούμενα, για την υποστήριξη του έργου και την επιτυχημένη δράση του ΕΚΑΚ.
Κύριες διαπιστώσεις & προτάσεις
1. Δεν υπάρχει καμία αναφορά στο κείμενο για συνεργασία και σύνδεση του Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας Α.Ε (ΕΚΑΚ Α.Ε) με το Συμβούλιο Αμυντικής Έρευνας, Τεχνολογίας και Βιομηχανίας (Σ.Α.Ε.Τ.Β.).
Υπενθυμίζεται ότι το ΣΑΕΤΒ σύμφωνα με το Άρθρο 33 του «NOMOΥ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4609, 3 Μαΐου 2019»: Εισηγείται στον ΥΕΘΑ τις βασικές επιλογές κατά τον προγραμματισμό της κυβερνητικής πολιτικής, τόσο στον τομέα της αμυντικής έρευνας και της τεχνολογίας όσο και στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας, στο πλαίσιο της Εθνικής Αμυντικής και Βιομηχανικής Στρατηγικής (Ε.Α.Β.Σ.) Είναι υπεύθυνο, σε επίπεδο ΥΠΕΘΑ, για τον συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων φορέων, με απώτερο σκοπό την ανάπτυξη της αμυντικής έρευνας, τεχνολογίας και βιομηχανίας της χώρας και τη χάραξη της ερευνητικής και τεχνολογικής πολιτικής της χώρας.
Θα πρέπει στο νομοσχέδιο να περιγραφεί η σχέση και η συνεργασία του ΕΚΑΚ με το Σ.Α.Ε.Τ.Β, προκειμένου να υπάρξει πλήρης αξιοποίηση των δομών και αποφυγή επικαλύψεων
2. Δεν περιγράφεται ούτε αναλύεται η βασική διάρθρωση, το συνολικό προσωπικό που θα απαιτηθεί για την στελέχωση του υπό σύσταση ΕΚΑΚ και οι απαιτούμενες δαπάνες λειτουργίας του.
Ένα καλό παράδειγμα είναι οι αντίστοιχες προβλέψεις για την σύσταση Προεδρίας της Κυβέρνησης «Επιτελικό Κράτος: οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των κυβερνητικών οργάνων και της κεντρικής δημόσιας διοίκησης.» (ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4622 Τεύχος A’ 133/07.08.2019)
3. Στο Άρθρο 8 Οργάνωση προγραμμάτων έρευνας και ανάπτυξης, αναφέρεται: «Με εισήγηση του Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας, τα Γενικά Επιτελεία Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας καταρτίζουν ετησίως, υπό τον συντονισμό του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας και με τη συμμετοχή της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων, Ειδικό Στρατηγικό Σχεδιασμό Προγραμμάτων Έρευνας και Ανάπτυξης, με τον οποίο καθορίζονται οι γενικές κατευθύνσεις, οι τομείς ενδιαφέροντος, ο προτεινόμενος σχεδιασμός και η προτεραιότητα των προγραμμάτων για τα επόμενα τέσσερα (4) έτη, συμπεριλαμβάνοντας εισήγηση ως προς το εκτιμώμενο ύψος χρηματοδότησης, σύμφωνα με τις επιχειρησιακές ανάγκες των Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων και τις υφιστάμενες και τις εκτιμώμενες τεχνολογικές εξελίξεις.»
Το ΕΚΑΚ Α.Ε είναι μια ΑΕ, πέραν τούτου όμως η διατύπωση «Με εισήγηση του Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας, τα Γενικά Επιτελεία Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας καταρτίζουν ετησίως..» , είναι ασαφής και χρήζει διευκρίνησης … Σε ποιον εισηγείται και τι το ΕΚΑΚ για να υποβάλλουν τα Γενικά επιτελεία προτάσεις; Δεν βγάζει νόημα η διατύπωση αυτή και δεν υπάρχει λογική. Τα Γενικά Επιτελεία θα πρέπει να υποβάλλουν ιεραρχικά, στο ΓΕΕΘΑ, τις ετήσιες απαιτήσεις τους με βάση τον τετραετή προγραμματισμό που αναφέρεται στο άρθρο και τις επιχειρησιακές ανάγκες τους, όχι όμως μετά από εισήγηση του ΕΚΑΚ.
4. Απαιτούμενα σχέδια, πολιτικές και εργαλεία, για την υποστήριξη του έργου και την επιτυχημένη λειτουργία του ΕΚΑΚ
Ενδεικτικά αναφέρονται σχέδια και πολιτικές αναβάθμισης & στήριξης της αμυντικής βιομηχανίας και Καινοτομίας :
- Πολιτική & προτεραιότητες Αμυντικής Καινοτομίας
- Ολοκληρωμένο Επενδυτικό Πρόγραμμα
- Στρατηγική Εξαγωγών Άμυνας
- Στρατηγική Αμυντικής Τεχνολογίας ως το 2030
- Συνεργατικά Ερευνητικά Κέντρα
- Εξαγωγικοί κόμβοι μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων
- Φορολογικό κίνητρο Έρευνας και Ανάπτυξης.
Εργαλεία πολιτικών Αμυντικής Βιομηχανίας & Καινοτομίας
- Πρόγραμμα-Σχέδιο Ικανοτήτων Αμυντικής Βιομηχανίας: Πλαισιώνει και καθοδηγεί τη συμμετοχή της αμυντικής βιομηχανίας σε μεγάλα εξοπλιστικά προγράμματα.
- Συμμετοχή στη σχεδίαση της αμυντικής πολιτικής: Μεγιστοποιεί τις ευκαιρίες για συμμετοχή της βιομηχανίας στις προμήθειες αμυντικού υλικού
- Σχέδιο προτεραιοτήτων Δυνατοτήτων Αμυντικής Καινοτομίας: Παρέχει καθοδήγηση στη βιομηχανία, στα πανεπιστήμια και στα ερευνητικά κέντρα, στον σχεδιασμό και επενδύσεις που σχετίζονται με τις προτεραιότητες της βιομηχανικής ικανότητας της Άμυνας.
5. Ανάλυση και περιγραφή της αρχιτεκτονικής δομής του ΕΚΑΚ, που καταδεικνύει τόσο τον κομβικό του ρόλο όσο και τις συνέργειες με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
Στα σχήματα που ακολουθούν απεικονίζεται μια προτεινόμενη δομή, της υλοποίησης των δυνατοτήτων και των κύριων συστατικών του Κέντρου Καινοτομίας