Μπάμπης Παπασπύρος
Ταξίαρχος εν αποστρατεία Μηχανικός ΣΜΑ, πρώην Αντιπρόεδρος Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας
Η Μηχανική Συστημάτων (ΜΣ-Systems engineering), αντιπροσωπεύει ένα κομμάτι του ευρύτερου φάσματος της μηχανικής. Δεν υπάρχει καμία θεωρία που να καθορίζει πλήρως τη Μηχανική Συστημάτων & δεν πρόκειται απλώς για ένα διαδικαστικό σχέδιο για τον καθορισμό και την εκτέλεση μιας εργασίας.
Η Μηχανική Συστημάτων μπορεί να οριστεί ως μια διαδικασία που αποτελείται από έναν αριθμό δραστηριοτήτων που θα βοηθήσουν στον ορισμό των απαιτήσεων για ένα σύστημα, μετατροπή αυτών των απαιτήσεων σε σύστημα μέσω προσπαθειών σχεδιασμού και ανάπτυξης, διασφάλισης της λειτουργίας και συντήρησης του συστήματος στο λειτουργικό του περιβάλλον.
Ο Μηχανικός συστημάτων είναι υπεύθυνος για τον ορισμό του προγράμματος και είναι αυτός που θέτει σε κίνηση το σχέδιο δράσης. Ο Μηχανικός Συστημάτων έχει τρεις ρόλους:
- Τους τεχνικούς ρόλους ενός αρχιτέκτονα, σχεδιαστή, κατασκευαστή και ελεγκτή
- Τον τεχνικό ρόλο ενός διαχειριστή συστημάτων και
- Τον ρόλο ενός μηχανικού παραγωγής.
Οι τρεις διαστάσεις της Μηχανικής Συστημάτων
Οι Κύριες Αρχές της Μηχανικής Συστημάτων
Η διαδικασία της Μηχανικής Συστημάτων περιλαμβάνει συγκεκριμένα στοιχεία που εφαρμόζονται σε οποιοδήποτε έργο, ανεξάρτητα από την κλίμακα του. Αυτά περιλαμβάνουν:
- Καλά καθορισμένους στόχους και προσδοκίες (ποιοτικά)
- Μέτρα απόδοσης ή μέτρα αποτελεσματικότητας (ποσοτικά)
- Ένα Σχέδιο Λειτουργιών (CONOPS) που περιλαμβάνει τον τρόπο λειτουργίας του συστήματος και τη διαδικασία σχεδιασμού, δοκιμής, κατασκευής και αναπτύξεως
- Ορισμούς απαιτήσεων που περιλαμβάνουν λειτουργικές, αποδοτικές και απαιτήσεις διεπαφών
- Καθορισμένους περιορισμούς που περιλαμβάνουν λεπτομερές κόστος, χρονοδιαγράμματα, πολιτικές, υποστήριξη, ανθρώπινους παράγοντες και τεχνολογία
- Λεπτομερείς εκτιμήσεις κινδύνων που εξαρτώνται από τον χρόνο με εξελισσόμενο σχέδιο αντιμετώπισης
- Τους στόχους του προγράμματος και τους κρίσιμους ελέγχους κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής του προγράμματος.
Οι Επτά Φάσεις του Σχεδιασμού Συστημάτων
Το Σχέδιο ΜΣ περιλαμβάνει επτά φάσεις, οι οποίες είναι:
- Φάση Α: Ορισμός Έργου
- Φάση Β: Απαιτήσεις Συστημάτων
- Φάση Γ: Προκαταρκτικός Σχεδιασμός
- Φάση Δ: Λεπτομερής Σχεδιασμός
- Φάση Ε: Κατασκευή, Ανάπτυξη, Ένταξη και Δοκιμές
- Φάση ΣΤ: Λειτουργία και Συντήρηση
- Φάση Ζ: Πέρας ορίου ζωής
Κατά τη διάρκεια κάθε φάσης, η επικέντρωση είναι στη συστηματική προσέγγιση και το αναλυτικό πλαίσιο για τη δημιουργία ενός ισορροπημένου και αποτελεσματικού συστήματος.
Η ΜΣ αντιπροσωπεύει μια προσέγγιση που υπερβαίνει τα απλά τεχνικά και φυσικά αρχέγονα, επιδιώκοντας την ολοκληρωμένη και ισορροπημένη ανάπτυξη συστημάτων. Οι επτά φάσεις του Σχεδιασμού Συστημάτων παρέχουν μια πλήρη εικόνα της διαδικασίας, ενώ οι βασικές αρχές της ΜΣ είναι κρίσιμες για την επίτευξη επιτυχημένων αποτελεσμάτων σε έργα ανεξαρτήτως εμβέλειας.
Η ενσωμάτωση των αρχών και των φάσεων αυτών διαμορφώνει ένα πλαίσιο που εξασφαλίζει όχι μόνο την αποτελεσματική υλοποίηση ενός έργου, αλλά και την διαρκή βελτίωση κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής του.
