Μπάμπης Παπασπύρος
Ταξίαρχος εν αποστρατεία Μηχανικός ΣΜΑ, πρώην Αντιπρόεδρος Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει ταρακουνήσει τον τεχνολογικό τομέα, επηρεάζοντας κράτη και νεοφυείς επιχειρήσεις σε όλη την Ευρώπη.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία γκρέμισε το “status quo”. Μεταμόρφωσε τις ζωές εκατομμυρίων Ουκρανών και Ρώσων, πυροδότησε τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση στην Ευρώπη από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ώθησε τη Φινλανδία και τη Σουηδία στο ΝΑΤΟ και εκτόξευσε τους λογαριασμούς ενέργειας και τροφίμων …ο κατάλογος είναι ατελείωτος.
Ωστόσο, ένας ξεκάθαρος μετασχηματισμός ήταν τεχνολογικός. Οι μάχες στην Ουκρανία έχουν “στροβιλίσει” την καινοτομία στην αμυντική βιομηχανία, με τις δυτικές χώρες να καταναλώνουν δισεκατομμύρια σε όπλα. Νέες τεχνολογίες επηρέασαν τον πόλεμο με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones), με τα drones να γίνονται βασικό εργαλείο τόσο των επιχειρήσεων της Μόσχας όσο και του Κιέβου.
Η παγκόσμια αγορά στρατιωτικών drone προβλέπεται να αυξηθεί από 13,3 δισεκατομμύρια ευρώ το 2023 σε 33,4 δισεκατομμύρια ευρώ έως το 2030, σύμφωνα με το Fortune Business Insights. Καθώς συνεχίζεται μια εξαντλητική αντεπίθεση, το ίδιο το Κίεβο επιθυμεί να δαπανήσει περίπου 1 δισεκατομμύριο ευρώ για να αναβαθμίσει τις ικανότητές του στην μάχη των drone, ανέφερε το πρακτορείο ειδήσεων AP τη Δευτέρα. “Αναπτύσσουμε μια πραγματικά ευέλικτη, νέα τεχνολογία”, δήλωσε ο Rauno Lember Chief Operating Officer της Marduk Technologies, κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης με ειδικούς στον αμυντικό τομέα της Εσθονίας.
Ονομάζεται «ο φονιάς των κακών drones», σύμφωνα με την εταιρεία του έχει αναπτύξει το «Marduk Shark», ένα κινητό σύστημα που μπορεί να ανιχνεύει, να παρακολουθεί και να καταστρέφει drones από απόσταση έως και 5 χιλιομέτρων.
Πίσω στο 2016, όταν η Marduk – μια εσθονική startup που πήρε το όνομά της από έναν Βαβυλώνιο θεό που κυνηγούσε δράκους, άρχισε να πρωτοπορεί με «ηλεκτροοπτικές» συσκευές ικανές να ανιχνεύουν drones που δεν εξέπεμπαν ηλεκτρομαγνητικά σήματα, «όλοι γελούσαν με εμάς», λέει ο Lember, επειδή μια τέτοια τεχνολογία δεν υπήρχε τότε.
Αλλά τα drones έκτοτε έγιναν πιο silent (παθητικά) και απέκτησαν τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) για να ενεργούν αυτόνομα, καθιστώντας την τεχνολογία του Marduk χρήσιμη στο πεδίο της μάχης. Αν και δεν μπορούσε να δώσει ακριβείς λεπτομέρειες, ο Εσθονός επιχειρηματίας είπε στο Euronews Next σε συνέντευξή του, ότι τα συστήματα Marduk αναπτύχθηκαν στην Ουκρανία.
Ο υπουργός ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας, Mykhailo Federov, δήλωσε στο AP ότι το Κίεβο, έχει δεσμευτεί να δημιουργήσει έναν υπερσύγχρονο «στρατό από drones», η αξία του οποίου θα είναι εμφανής μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Παρά τις εξελίξεις, ο Lember είπε ότι εξακολουθούν να υπάρχουν μεγάλα ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο χρήσης αυτής της τεχνολογίας στο πεδίο της μάχης.
“Στον κόσμο, δεν υπάρχει πραγματικά καλή λύση για τα drones αυτή τη στιγμή. Όταν οι εταιρείες λένε ότι έχουν μια πλήρη 100% λύση αντιμετώπισης, λένε ψέματα”. «Οι εταιρείες μπορούν να ανιχνεύσουν drones χιλιόμετρα μακριά, αλλά το θέμα είναι ότι δεν ξέρουν πώς να τα καταρρίψουν αποτελεσματικά», είπε στο Euronews Next, αναφέροντας την τεράστια διαφορά στο κόστος ενός πυραύλου anti-drone σε σύγκριση με το ίδιο το drone.
«Το κύριο ζήτημα από την πλευρά μας είναι ότι πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις απειλές που έχουμε δει». Μια άλλη νέα τεχνολογία αυτή τη στιγμή είναι τα μη επανδρωμένα οχήματα εδάφους, γνωστά και ως ρομπότ. Ξεκινώντας το 2013, η Milrem Robotics έχει αναπτύξει 15 ρομποτικά συστήματα, τα οποία αναπτύσσονται σε 16 χώρες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας και πολλών μελών του ΝΑΤΟ. Το χαμηλού θορύβου «TheMis UGV» είναι ένα τηλεκατευθυνόμενο ρομπότ, που μπορεί να φέρει οπλισμό ή να χρησιμοποιηθεί για εξουδετέρωση βομβών και συλλογή πληροφοριών.
«Αυτό που είδαμε στο έδαφος στην Ουκρανία επιβεβαιώνει αυτό που επιδιώκουμε… τα ρομποτικά μας έχουν χρησιμοποιηθεί για να μειώσουν ανθρώπινες απώλειες», δήλωσε ο Sten Alik, Διευθυντής CD&E της Milrem Robotics .
“Υπάρχουν τομείς… όπου τα ρομπότ είναι ήδη καλύτερα σήμερα από έναν άνθρωπο”, πρόσθεσε. Μέχρι στιγμής η τεχνολογία του Milrem είναι ημι-αυτόνομη, βοηθώντας, αντί να αντικαθιστά, στρατεύματα πρώτης γραμμής, και ο Allik ισχυρίστηκε ότι αυτό θα συμβεί στο άμεσο μέλλον. “Η τεχνολογία στην πραγματικότητα δεν είναι σε ένα σημείο που… μπορείτε να αντικαταστήσετε την ανθρώπινη πρώτη γραμμή με μη επανδρωμένη τεχνολογία. Η σκέψη είναι εκεί, απλά δεν υπάρχει τεχνολογία που να την υποστηρίζει.”
Ωστόσο, ο ρυθμός της τεχνολογικής αλλαγής παραμένει ιλιγγιώδης. «Οποιδήποτε σύστημα αντι-drone είναι πριν από το 2019 μοιάζει με παππού», δήλωσε ο James Acuna, μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Επενδυτών Άμυνας στη συζήτηση.
«Η αγορά των αντι drones θα εξελιχθεί σίγουρα και η Ουκρανία πρωτοστατεί». Προς το παρόν οι ρωσικές δυνάμεις είναι συνήθως σε θέση να αναπτύξουν αντίμετρα για την αντιμετώπιση νέων τεχνολογιών από το Κίεβο μέσα σε λίγες εβδομάδες, σύμφωνα με την Allik.
«Υπάρχει μια μόνιμη σπείρα και αυτός που μπορεί να την παρακολουθήσει, είναι αυτός που μπορεί να διαχειριστεί την ταχύτητα», είπε. Ενθαρρύνοντας ακόμη περισσότερο την καινοτομία, η ομάδα εμπειρογνωμόνων στον τομέα της άμυνας ισχυρίστηκε ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία είχε ενθαρρύνει περισσότερους να εργαστούν στον κλάδο της αμυντικής τεχνολογίας.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της Εσθονίας, η οποία βρίσκεται στα ρωσικά σύνορα. Πριν από τον πόλεμο, “η αμυντική βιομηχανία θεωρούνταν όχι τόσο σημαντική.
Αλλά τώρα όλοι συνειδητοποιούν ότι αφορά την ελευθερία και την ύπαρξή μας”, δήλωσε ο Arno Vaik, Διευθύνων Σύμβουλος της Threod Systems (Εσθονός προγραμματιστής και παραγωγός drones). «Οι νέοι είναι πολύ πιο πρόθυμοι να συμμετέχουν σε όλη αυτή την έρευνα & καινοτομία αλλά και σε εργασία σε αμυντικές βιομηχανίες».
Ίσως ένας από τους μεγαλύτερους αντίκτυπους είναι, ο τρόπος με τον οποίο έχουν κλονιστεί οι στάσεις των ενόπλων δυνάμεων και των κυβερνήσεων απέναντι στην τεχνολογία, λέει η ομάδα εμπειρογνωμόνων.
Το ΝΑΤΟ ξεκίνησε το 2021 την Επιτάχυνση Αμυντικής Καινοτομίας (DIANA), με στόχο την προώθηση καινοτόμων αμυντικών τεχνολογιών
Τα τελευταία 10 χρόνια, οι πελάτες αμυντικού υλικού ήταν «πολύ δύσκολοι», λέει ο Vaik, «ειδικά αν η χώρα τους ήταν ειρηνική». “Αλλά τώρα αυτό δεν ισχύει πια. Όλοι οι στρατιωτικοί σε όλο τον κόσμο, είναι πολύ πιο ανοιχτοί να μιλήσουν. Ξέρουν πιο ακριβώς τι χρειάζονται”, πρόσθεσε.
Μετάφραση από euronews.com
