Κόστος Ώρας Πτήσης Στρατιωτικών Αεροσκαφών: Ένα Στρατηγικό Εργαλείο για την Λήψη Αποφάσεων

Στο σύγχρονο περιβάλλον αεροπορικών επιχειρήσεων υφίσταται ασφυκτική πίεση αναφορικά με τα διαθέσιμα κονδύλια για την αγορά, υποστήριξη και αναβάθμιση αεροσκαφών και κάθε Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) ανά τον κόσμο μελετά και επεξεργάζεται με μεγάλη προσοχή τα υφιστάμενα στοιχεία κόστους λειτουργίας και εκμετάλλευσης των αεροσκαφών της. Το Κόστος Ώρας Πτήσης (ΚΩΠ) είναι το κύριο εργαλείο το οποίο χρησιμοποιούν οι ΠΑ ώστε να προϋπολογίσουν κονδύλια για την υποστήριξη των επιχειρήσεων τους. Μια πολύ ενδιαφέρουσα χρήση του ΚΩΠ είναι τόσο η σύγκριση των διαφόρων τύπων αεροσκαφών που ανήκουν στην ίδια ΠΑ, όσο και η σύγκριση του ΚΩΠ για τον ίδιο τύπο αεροσκάφους (πχ F-16C/D) που επιχειρεί σε διαφορετικές ΠΑ.

Προκειμένου να υπάρξει μια όσο το δυνατό πιο ρεαλιστική αποτίμηση του ΚΩΠ, απαιτείται η συλλογή και επεξεργασία στοιχείων επιχειρησιακής εκμετάλλευσης του αεροσκάφους σε μόνιμη βάση, από τη μέρα της απόκτησής του μέχρι και τη μέρα της οριστικής απόσυρσης. Τα στοιχεία αυτά αποτελούν δεδομένα που εισάγονται σε διάφορα μαθηματικά μοντέλα, τα οποία αναλαμβάνουν να μας παρέξουν με μεγάλη ακρίβεια το ΚΩΠ.

Δημιουργείται επομένως η απορία:

Πως μπορεί η Ελληνική ΠΑ επί παραδείγματι, σαν υποψήφιος αγοραστής ενός νέου τύπου αεροσκάφους, να έχει εικόνα για το ΚΩΠ αυτού προκειμένου σαν σοβαρός οργανισμός να προϋπολογίσει κονδύλια για την υποστήριξη αυτού σε βάθος χρόνου, τη στιγμή που, ως νέος τύπος αεροσκάφους, δεν υφίστανται στοιχεία επιχειρησιακής εκμετάλλευσης;

Αυτός ήταν και ο αντικειμενικός σκοπός της δημοσίευσης που παρατίθεται στο τέλος του κειμένου, να αναπτύξει δηλαδή ένα παραμετρικό μοντέλο υπολογισμού του ΚΩΠ ενός νέου τύπου αεροσκάφους για το οποίο δεν υφίστανται αξιοποιήσιμα στοιχεία επιχειρησιακής εκμετάλλευσης. Η εν λόγω μελέτη εστίασε την προσοχή της στην ανάπτυξη ενός μοντέλου για τον υπολογισμό του ΚΩΠ που έχει ως μεταβλητές κατάλληλες σχεδιαστικές παραμέτρους του αεροσκάφους, οι οποίες καθορίζονται και παγιώνονται στα αρχικά στάδια της σχεδίασης αυτού. Το μοντέλο βασίστηκε σε δημοσιευμένα επίσημα στοιχεία ΚΩΠ διαφόρων τύπων αεροσκαφών της ΠΑ, τα οποία συσχετίστηκαν με σχεδιαστικές τους παραμέτρους και οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι το ΚΩΠ μπορεί να προβλεφθεί με μεγάλη ακρίβεια από 2 παραμέτρους, ήτοι:

• Τη μέγιστη ειδική κατανάλωση καυσίμου (Specific Fuel Consumption) και

• Το βάρος του αεροσκάφους χωρίς καύσιμο και ωφέλιμο φορτίο (Empty Weight).

Η ακρίβεια πρόβλεψης του μοντέλου ελέγχθηκε συγκρίνοντας αποτελέσματά του με επίσημα δημοσιευμένα στοιχεία ΚΩΠ για διάφορους τύπους αεροσκαφών, διαφόρων ΠΑ ανά τον κόσμο. Η εφαρμογή του μοντέλου μας παρέχει αξιόπιστες εκτιμήσεις για το ΚΩΠ ενός μεγάλου αριθμού νέων τύπων τόσο μαχητικών (πχ F-35, Eurofighter, Rafale, JAS-39 Gripen) όσο και εκπαιδευτικών αεροσκαφών (πχ Μ-346, Τ-7, Τ-100), ενώ χρησιμοποιήθηκε ως βάση σύγκρισης το ΚΩΠ του F-16 Block 52+.
Ενδεικτικά στον πίνακα που ακολουθεί παρατίθενται μερικά από τα αποτελέσματα του μοντέλου για διάφορους τύπων αεροσκαφών, με βάση σύγκρισης το ΚΩΠ του F-16 Block 52+, όπως προαναφέρθηκε.

Ένα από τα συμπεράσματα τόσο ελληνικού όσο και παγκόσμιου ενδιαφέροντος είναι ότι το ΚΩΠ των περισσοτέρων μαχητικών αεροσκαφών ‘νέας γενιάς’ δεν θα είναι κατά πολύ υψηλότερο από αυτό του F-16 Block 52+.

Επί παραδείγματι, εκτιμάται με μεγάλη βεβαιότητα (97.5%) ότι:

• Για το F-35Α θα είναι ως και 25% υψηλότερο του F-16 Block 52+ και είναι αντίστοιχο με το ΚΩΠ των F-4E Phantom, αεροσκαφών δεύτερης γενιάς με τα οποία ακόμα επιχειρεί η ΠΑ.

• Για τo ΚΩΠ του Rafale εκτιμάται ότι θα είναι ως και 10% υψηλότερο του F-16 Block 52+.

• Ενώ υφίσταται εκτίμηση και για το νέο τύπο εκπαιδευτικού αεροσκάφους Μ-346 της ΠΑ στο 51% της τιμής του ΚΩΠ του F-16 Block 52+.

Επιστημονική Δημοσίευση (παραπομπή):

Lappas I., Bozoudis M. 2018. The Development of an Ordinary Least Squares Parametric Model to Estimate the Cost Per Flying Hour of ‘Unknown’ Aircraft Types and a Comparative Application, Aerospace, 5(4). https://doi.org/10.3390/aerospace5040104